Τρίτη, Μαΐου 21, 2013
Unknown
Σύμφωνα με τα αγγλόφωνα μέσα αι τις αγορές αυτή την εβδομάδα, η κατεστραμμένη οικονομία της Ελλάδας φαίνεται να ξεπερνάει επιτέλους τις δυσκολίες της.Οι Financial Times και η Wall Street Journal δημοσίευσαν εξέχοντα ρεπορτάζ σχετικά με τους αισιόδοξους επενδυτές που επιστρέφουν στην ελληνική αγορά. Στις 15 Μαΐου, το κόστος δανεισμού της ελληνικής κυβέρνησης στα 10ετή ομόλογα μειώθηκε κατά μία ποσοστιαία μονάδα, στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών.
Αντίθετα με αυτό το πλαίσιο ευφορίας, η ελληνική στατιστική υπηρεσία ΕΛΣΤΑΤ λέει ότι η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 5,3 τοις εκατό κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013, σε σύγκριση με έναν χρόνο νωρίτερα. Πρόκειται για το 19ο συνεχόμενο τρίμηνο που παρουσιάζει συρρίκνωση.
Αυτό εννοούμε λοιπόν, όταν λέμε ότι θα υπάρξει ανάκαμψη κάποια μέρα; Σίγουρα, έχουν υπάρξει και θετικές ενδείξεις. Νωρίς την περασμένη εβδομάδα, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συμφώνησαν να απελευθερώσουν 7,5 δις ευρώ κεφαλαίων διάσωσης προς την Ελλάδα -4,2 δις ευρώ το Σαββατοκύριακο, και τα υπόλοιπα 3,3 δις ευρώ τον Ιούνιο, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα ολοκληρώσει πρώτα μία σειρά από μέτρα.
Την επόμενη μέρα, ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings αναβάθμισε την Ελλάδα από CCC σε B-. Το επίπεδο αυτό, είναι ακόμη έξι βαθμίδες κάτω από την βαθμίδα των επενδύσεων, αλλά η βελτίωση ενέπνευσε ένα από τα μεγαλύτερα ράλι κρατικών ομολόγων που έχουμε δει στην Ελλάδα από την αρχή της κρίσης. Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς έφτασε στο να δηλώσει ότι η Ελλάδα σχεδιάζει να εισέλθει εκ νέου στις αγορές ομολόγων, κατά το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.
Έντονη επενδυτική δραστηριότητα
Στην Ελλάδα, παρατηρήθηκε επίσης έντονη επενδυτική δραστηριότητα. Στην 1η Μαΐου, έπειτα από χρόνια αναβλητικότητας, η κυβέρνηση αποδέχθηκε την προσφορά για την ιδιωτικοποίηση της ΟΠΑΠ Α.Ε., της εταιρείας τυχερών παιχνιδιών που αποτελεί την πιο κερδοφόρα κρατική επιχείρηση της χώρας. Ωστόσο, θα πρέπει να προσπαθήσει κανείς πολύ σκληρά για να εκλάβει την ιδιωτικοποίηση αυτή ως επιτυχία. Σαν επιχείρηση, ο ΟΠΑΠ είναι το «καμάρι» της Ελλάδας, ωστόσο η κυβέρνηση έλαβε μόνο δύο προσφορές για μερίδιο 33 τοις εκατό της εταιρείας, και η τελική προσφορά για €652 εκατομμύρια ευρώ ήταν στο κατώτερο άκρο των προσδοκιών. Η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου ΔΕΠΑ Α.Ε., είναι η επόμενη μεγάλη αναμενόμενη ιδιωτικοποίηση.
Επενδυτικό ενδιαφέρον υπήρξε επίσης στις ελληνικές τράπεζες και τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τους Financial Times, μία ομάδα αντισταθμιστικών κεφαλαίων έχει συμφωνήσει να συμμετάσχει στην αύξηση κεφαλαίου της Alpha Bank Α.Ε. τον Ιούνιο. Δύο ελληνικές εταιρείες -η εταιρεία επαγγελματικών ψυγείων Frigoglass Α.Ε. και η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.- πέτυχαν την έκδοση εταιρικών ομολόγων με αποδόσεις της τάξης του 8 τοις εκατό, κατά τις τελευταίες εβδομάδες. Αν και οι αποδόσεις αυτές είναι υψηλές, οι ελληνικές εταιρείες ήταν εντελώς αποκλεισμένες, εκτός των αγορών ομολόγων, το 2012.
Ένα ακόμη ίχνος ελπίδας προέρχεται από το γεγονός ότι η αξία των warrants του ελληνικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος έχει αυξηθεί σημαντικά. Αυτά εκδόθηκαν με σκοπό να «γλυκάνουν» τη συμφωνία για τους ομολογιούχους του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι συμμετείχαν στην αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, το Μάρτιο του 2012. Πληρώνουν σε λίγα χρόνια από τώρα, εάν η Ελλάδα φτάσει τους συγκεκριμένους στόχους αύξησης του ΑΕΠ. Η αξία τους πριν από έναν χρόνο, ήταν περίπου στα 0,2 λεπτά του ευρώ. Την περασμένη εβδομάδα, πέρασαν το όριο του 1 λεπτού του ευρώ, μία αύξηση αξίας που δείχνει ότι οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι η Ελλάδα είναι σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης.
Όλα αυτά, είναι δύσκολο να εναρμονιστούν με τα βασικά οικονομικά μεγέθη στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η οικονομία της Ελλάδας είναι σήμερα μικρότερη από ό,τι ήταν το 2005, έχοντας συρρικνωθεί σωρευτικά κατά 28 τοις εκατό από τα μέσα του 2008. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει περαιτέρω συρρίκνωση κατά 4,2 τοις εκατό το 2013, η οποία θα είναι μάλιστα δύσκολο να επιτευχθεί, δεδομένου ότι η μείωση κατά το πρώτο τρίμηνο ήταν πολύ μεγαλύτερη.
Στόχος-Χίμαιρα
Η φύση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα υποδεικνύει επίσης, ότι ό στόχος της ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ένα άπιαστο όνειρο. Παρόλο που τα αντισταθμιστικά κεφάλαια έχουν δραστηριοποιηθεί έντονα στην αγορά ελληνικού δημοσίου χρέους, και έχουν βγάλει μεγάλα κέρδη, ο αριθμός των επενδύσεων στον ιδιωτικό τομέα μπορεί να μετρηθεί στα δάχτυλα του ενός χεριού. Εκτός από τις πωλήσεις εταιρικού χρέους –που ανέρχονται σε $2 δις μέχρι στιγμής φέτος, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων Dealogic- η Third Point LLC ανακοίνωσε επενδύσεις αξίας 60 εκατομμυρίων ευρώ στην Energean Oil & Gas Α.Ε. την περασμένη εβδομάδα. Οι αριθμοί αυτοί είναι πολύ μικροί, και δεν αρκούν για την τόνωση της ανάπτυξης σε ολόκληρο το φάσμα της οικονομίας.
Επιπλέον, οποιαδήποτε χορήγηση δανείων σε μεγάλες εταιρείες στην Ελλάδα, δεν συνοδεύεται από δάνεια προς μικρές επιχειρήσεις ή νοικοκυριά. Το κόστος δανεισμού για τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, παραμένει πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο στις άλλες χώρες της περιφέρειας, πόσο μάλλον σε σχέση με τη Γερμανία ή τη Γαλλία. Σύμφωνα με την ελληνική κεντρική τράπεζα, η πίστωση στον ιδιωτικό τομέα συνέχισε να συρρικνώνεται το Μάρτιο, τον τελευταίο μήνα για τον οποίο υπάρχουν στοιχεία.
Παρόλο που οι ελληνικές τράπεζες πρόκειται να ανακεφαλαιοποιηθούν σύντομα, έχουν ακόμη πολύ δρόμο προτού εμφανίσουν υγιείς ισολογισμούς και προτού είναι πρόθυμες να δανείσουν. Επιπλέον, το λειτουργικό περιβάλλον των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, παραμένει μη ελκυστικό, εξαιτίας των υψηλών επιπέδων γραφειοκρατίας, τους ασταθούς ρυθμιστικού περιβάλλοντος, της έλλειψης διαφάνειας στο νομικό σύστημα, και της αργής και συχνά διεφθαρμένης δικαστικής εξουσίας.
Οι ζοφερές αυτές προοπτικές για οικονομική ανάπτυξη, συνοδεύονται από ακραίες κοινωνικές πιέσεις (η ανεργία έφτασε το επίπεδο ρεκόρ 27 τοις εκατό το Φεβρουάριο). Ο δημοσιογράφος Νίκος Μαλκούτζης συνεκτίμησε τις συγκρούσεις αυτές σε ένα πρόσφατο άρθρο του. Υπάρχουν, έγραψε, «1,3 εκατ. Έλληνες χωρίς δουλειά, περίπου 400.000 οικογένειες χωρίς κανέναν να φέρνει εισόδημα, περίπου 300.000 εργαζόμενοι που δεν έχουν πληρωθεί από τους εργοδότες τους εδώ και μήνες, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι έχουν δουλειά αλλά είναι αδύνατο να τα βγάλουν πέρα, καθώς και αρκετοί νέοι άνθρωποι που δε βλέπουν κανένα μέλλον εντός Ελλάδας». Ως αποτέλεσμα, η πολιτική κατάσταση είναι επισφαλής, με τον κυβερνητικό συνασπισμό να κρατιέται ζωντανός, μόνο χάρη στο ένστικτο επιβίωσης.
Η ευαίσθητη οικονομική, κοινωνική και πολιτική ισορροπία που έχει διατηρήσει η Ελλάδα κατά τη διάρκεια των έξι τελευταίων μηνών, μπορεί να δοκιμαστεί εντός του τρέχοντος έτους, όταν η κυβέρνηση θα κληθεί να παραδώσει τον προϋπολογισμό του 2014 και το μεσοπρόθεσμο οικονομικό πρόγραμμα.
Σύμφωνα με μία έκθεση που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ελλάδα είναι σε καλό δρόμο για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2013-14, αλλά θα χρειαστεί μάλλον να βρει 8 επιπλέον δις ευρώ για να φτάσει τους στόχους του 2015-16. Αν η «τρόικα» -η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο- απαιτήσει από την ελληνική κυβέρνηση να εφαρμόσει ακόμη περισσότερη λιτότητα για να καλυφθούν τα κενά, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί μοιραίο για την Ελλάδα.
Αναμφισβήτητα, υπάρχουν σημάδια ελπίδας στην σημερινή Ελλάδα, εκεί που δεν υπήρχε καμία θετική ένδειξη πριν από έξι μήνες. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα ότι η Ελλάδα μπορεί να προσποιηθεί ότι τα καταφέρνει, εκμεταλλευόμενη τις μικρές θετικές ειδήσεις για την εδραίωση της εμπιστοσύνης στους επενδυτές και στα νοικοκυριά, μέχρι να υπάρξει πραγματική ανάκαμψη. Ωστόσο, η εμπιστοσύνη αυτή υπονομεύεται από τα βασικά οικονομικά μεγέθη που δείχνουν ότι το πρόσφατο κλίμα ευφορίας είναι λίγο υπερβολικό.
sofokleous10.gr
